Κάηκε το σπίτι τους

ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΑ είδη ζώων χάθηκαν με τις φωτιές στον Γράμμο

Το δάσος στον Γράμμο ήταν παλιό, πυκνό και τα δέντρα ήταν μεγάλης ηλικίας. Ακόμη και ανάποδα να φυτέψεις ένα πεύκο θα πιάσει, συνηθίζουν να λένε οι δασολόγοι, που θεωρούν την περιοχή ευλογημένο τόπο. Ομως, εξαιτίας της μεγάλης πυρκαγιάς, ζώα και φυτά έχασαν το φυσικό τους περιβάλλον, και θα μετακινηθούν σε άλλες περιοχές, ίσως και κατοικημένες, για να βρουν τροφή, λέει ο πρόεδρος του «Αρκτούρου», Γιάννης Μπουτάρης.


γράφει ο Σάκης Αποστολάκης


Χιλιάδες στρέμματα από οξιά, βελανιδιά, μαύρη πεύκη συνεχίζουν να καταστρέφονται για πολλοστή μέρα. Το δάσος έχει αφεθεί στη μοίρα του, καθώς είναι δύσκολο να πλησιάσουν πυροσβέστες. Η περιοχή είναι δύσβατη, γεμάτη χαράδρες, ενώ νάρκες διάσπαρτες στο βουνό από την εποχή του Εμφυλίου εκρήγνυνται συνεχώς, δίνοντας νέα ώθηση στη φωτιά και παράλληλα αποτελούν κίνδυνο για όποιον πλησιάσει.

«Χάθηκε ένα πυκνό και πλούσιο δάσος. Ακούμε συνεχώς μέτρα για την Πάρνηθα, αλλά για τα Πιέρια, τον Γράμμο και τις Πρέσπες, δεν έχουμε ακούσει τίποτε ακόμη», τονίζει. Το ΥΠΕΧΩΔΕ και το υπουργείο Εσωτερικών πρέπει να δώσουν την ευθύνη της προστασίας των δασικών εκτάσεων πρέπει να περάσει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, καταλήγει ο Γ. Μπουτάρης.

Αρκούδα, αγριόγιδο, ζαρκάδι, αγριογούρουνο, 3 ζευγάρια του απειλούμενου χρυσαετού, οχιά αλπικών λιβαδιών, τρωκτικά και αμφίβια είναι μερικά από τα είδη της πανίδας στον Γράμμο, ενώ η χλωρίδα παρουσιάζει πλούσια βιοποικιλότητα που αριθμεί περί τα 600 είδη, σημειώνει ο βιολόγος του «Αρκτούρου», Λάζαρος Γεωργιάδης. Στον Γράμμο κάηκαν 30.000 στρέμματα πυκνού δάσους και αυτό οδηγεί τα ζώα σε μετακινήσεις και ο ίδιος εκφράζει φόβους για εμφάνιση αρκούδας σε κατοικημένες περιοχές.

Οπως επισημαίνει, ο Γράμμος και η Κρυσταλλοπηγή Φλώρινας είναι πολύ σημαντικοί χώροι για την καφέ αρκούδα, καθώς αποτελούν πάρα πολύ σημαντικό σημείο επικοινωνίας με τα Βαλκάνια.

Σε 96 ανέρχονται τα είδη ζώων και πτηνών που ζουν στα Πιέρια όρη. Τα 82 από αυτά φωλιάζουν εκεί. Ανάμεσά τους, το μοναδικό ζευγάρι χρυσαετών που ζει στα Πιέρια, ζαρκάδια, που ήδη πέφτουν θύματα λαθροθηρίας, καφέ αρκούδα, που έκανε πρόσφατα την παρουσία της στην περιοχή ύστερα από πάρα πολλά χρόνια, μαροπελαργοί, νυφίτσες, κουνάβια, ασβοί, βίδρες, αγριόγατες, σκίουροι, χελώνες, 8 είδη αμφίβιων, 6 είδη δρυοκολάπτη, 5 είδη σαύρας, 7 είδη φιδιών και πολλά ακόμη είδη ζώων. Πολλά από αυτά τα είδη θεωρείται σίγουρο ότι κάηκαν. Κυρίως αυτά που ζουν στο έδαφος, όπως φίδια, χελώνες, λαγοί.

«Ηταν ένα άριστο δάσος. Είναι το νοτιότερο σημείο της Ευρώπης με χαρακτηριστικά δασών της Βόρειας Ευρώπης και περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα "Νατούρα"», λέει ο βιολόγος της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, Δημήτρης Μπούσμπουρας. Για τα πουλιά που φωλιάζουν στο δάσος, η αγωνία είναι αν είχαν προλάβει να δυναμώσουν οι νεοσσοί, για να πετάξουν μακριά από τη φωτιά.

Ομως, οι υψηλές θερμοκρασίες του χειμώνα και της άνοιξης, ίσως να έχουν οδηγήσει κάποια είδη πτηνών σε δεύτερη φάση αναπαραγωγής. Αν έχει συμβεί αυτό, πολλά αβγά θα έχουν καταστραφεί από τη φωτιά. Η περίοδος αναπαραγωγής έχει τελειώσει και τα ζώα θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα τροφής όχι μόνο τώρα, αλλά και τις επόμενες χρονιές, τονίζει. Γι' αυτό, θα κατευθυνθούν στο δάσος χαμηλότερα, όπου το δάσος είναι έντονα διαχειριζόμενο από τον άνθρωπο και δεν θα μπορέσουν να βρουν εύκολα καταφύγιο, αλλά δεν υπάρχει και ο ίδιος ζωικός πλούτος. Τα πτηνά μπορεί να δημιουργήσουν νέες φωλιές σε δέντρα που θα κοπούν για υλοτομία και καυσόξυλα.

Η βιολόγος και διευθύντρια της Εταιρείας Προστασίας Πρεσπών, Μυρσίνη Μαλακού, υπογραμμίζει ότι ολόκληρη η περιοχή των Πρεσπών και του Γράμμου συγκεντρώνει μερικά από τα πιο σπάνια θηλαστικά της Ευρώπης. Αν και τα άγρια δάση είναι λίγο πιο ανθεκτικά στη φωτιά, η συνέπεια είναι να χάνεται η τροφή των ζώων. Καθώς το δάσος καταστρέφεται, τα μικρότερα ζώα δεν έχουν πού να καλυφθούν από τα μεγαλύτερα, οπότε εγκαταλείπουν την περιοχή. Μαζί τους, μετακινούνται και τα μεγαλύτερα προς αναζήτηση τροφής. Η Μ. Μαλακού αφήνει μια ακτίδα ελπίδας καθώς, όπως επισημαίνει, τα ζώα δεν θα φύγουν από την περιοχή, αλλά σιγά σιγά θα αρχίσουν να επανέρχονται. Η ζωή τους όμως θα είναι πλέον πολύ πιο δύσκολη.

Από την "Ελευθεροτυπία", 31.07.07