
«Φάε χόρτα όσα βρεις, μανιτάρια όσα ξέρεις». Πρόκειται για τη λαϊκή παροιμία που ξεχνούν πολλοί συλλέκτες μανιταριών, με αποτέλεσμα να μαζεύουν και να καταναλώνουν κάποια με τοξικές ουσίες που μπορούν να προκαλέσουν ακόμα και τον θάνατο. «Όπως για όλα τα πράγματα, έτσι και για τα μανιτάρια ισχύει ένας χρυσός κανόνας: Αν δεν τα γνωρίζεις, καλύτερα να μην τα αγγίζεις», σημειώνει ο καθηγητής Βοτανικής στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ν. Χριστοδουλάκης.
«Oι μύκητες δεν είναι ούτε ζώα, ούτε φυτά. Είναι μια ομάδα οργανισμών που ως τροφή χρησιμοποιούν όλες τις οργανικές ουσίες, τις οποίες και διασπούν. Το μανιτάρι είναι το ορατό μέρος του μύκητα, ενώ το κυρίως μέρος του μύκητα είναι σχεδόν πάντα αθέατο», λέει ο κ. Χριστοδουλάκης. Όσον αφορά τον αν ένα μανιτάρι είναι δηλητηριώδες ή όχι, προσθέτει ότι «αυτό εξαρτάται από το περιβάλλον και την τροφή του. Πολλά είδη μανιταριών, ενώ είναι ακίνδυνα σε ένα συγκεκριμένο μέρος, σε κάποια άλλη περιοχή μπορεί να αποδειχτούν επικίνδυνα».

Τα συμπτώματα της δηλητηρίασης από μανιτάρια στις περισσότερες περιπτώσεις παρουσιάζονται σε λίγη ώρα και συνήθως ο άνθρωπος που τα έχει καταναλώσει μπορεί να την αντιμετωπίσει με πλύση στομάχου ή αντίδοτο. Όμως, υπάρχουν και κατηγορίες μανιταριών που τα πρώτα συμπτώματα αρχίζουν να γίνονται ορατά ύστερα από 8-12 ώρες. Όπως σημειώνει ο καθηγητής, «αυτά τα μανιτάρια μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και στον θάνατο, καθώς η τοξική ουσία έχει περάσει ήδη στο αίμα».

Σπασμοί, εφίδρωση, εμετοί, διάρροιες, πόνοι στο στομάχι ακόμα και ο θάνατος μπορούν να προκληθούν από τα δηλητηριώδη μανιτάρια, καθώς αυτά περιέχουν νευροτοξίνες ή ισχυρές τοξικές ουσίες όπως η αμανιτίνη. Η συλλογή και η βρώση μανιταριών για κάποιον που δεν γνωρίζει μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά επικίνδυνη, καθώς δεν υπάρχει κανένας εμπειρικός τρόπος που να ξεχωρίζει ποια είναι επικίνδυνα και ποια όχι. Παράλληλα, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, «υπάρχουν μανιτάρια που μοιάζουν πάρα πολύ και το ένα μπορεί να είναι τοξικό, ενώ το άλλο όχι». Χαρακτηριστικό παράδειγμα το μανιτάρι boletus edulis και το boletus satanas.
«Κάποιος βασικός κανόνας για την αναγνώρισή τους δεν υπάρχει. Αυτό που απαιτείται είναι να γνωρίζουμε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε είδους. Αυτό όμως είναι πρακτικά αδύνατο, καθώς στην Ελλάδα υπάρχουν καταγεγραμμένα περίπου 3.000 είδη μανιταριών», σημειώνει ο κ. Γιώργος Κωνσταντινίδης, συγγραφέας βιβλίων για τα μανιτάρια και μέλος του Συλλόγου Μανιταρόφιλων Δυτικής Μακεδονίας.
Θόδωρος Νικολάου
"ΤΑ ΝΕΑ" 11.12.07
1 σχόλιο:
Επίσης από τα "ΝΕΑ"
Την Κυριακή το πρωί ένας 68χρονος από τον Μοχό Χερσονήσου πέθανε από ηπατική και νεφρική ανεπάρκεια έπειτα από κατανάλωση δηλητηριώδους μανιταριού.
Άλλα έξι άτομα που έφαγαν από το ίδιο είδος μανιταριού - και νοσηλεύονταν στην Παθολογική Κλινική του Νοσοκομείου Αγίου Νικολάου, με βαριά συμπτώματα εντερικών διαταραχών- πήραν χθες εξιτήριο, χάρις στην έγκαιρη επέμβαση των γιατρών.
Όπως λέει ο κ. Μασούτ Χάνι, ο γιατρός που εξέτασε πρώτος τον άτυχο 68χρονο, «η κλινική εικόνα και το ιστορικό μάς οδηγούν στο συμπέρασμα ότι κατανάλωσε ένα εξαιρετικά επικίνδυνο μανιτάρι που ονομάζεται αμανίτης ο φαλλοειδής».
Όπως σημειώνει ο ηπατολόγος κ. Γ. Κοσκίνας, «όταν οι ουσίες των δηλητηριωδών μανιταριών περάσουν στο συκώτι, όπου γίνεται και ο μεταβολισμός, μπορούν να γίνουν ιδιαίτερα τοξικές και ο ασθενής μπορεί να φτάσει ακόμα και στο σημείο να υποστεί οξεία ηπατική ανεπάρκεια, που, αν δεν γίνει μεταμόσχευση, στις περισσότερες περιπτώσεις προκαλεί τον θάνατο».
Δημοσίευση σχολίου