Τα παιδιά του λόφου
|
|
Risin' up, back on the street
Did my time, took my chances
Went the distance, now I'm back on my feet
Just a man and his will to survive
So many times, it happens too fast
You change your passion for glory
Don't lose your grip on the dreams of the past
You must fight just to keep them alive
It's the eye of the tiger, it's the cream of the fight
Risin' up to the challenge of our rival
And the last known survivor stalks his prey in the night
And he's watchin' us all in the eye of the tiger
Face to face, out in the heat
Hangin' tough, stayin' hungry
They stack the odds 'til we take to the street
For we kill with the skill to survive
Risin' up, straight to the top
Have the guts, got the glory
Went the distance, now I'm not gonna stop
Just a man and his will to survive
The eye of the tiger
|
Σ΄ ένα βουνό με τόσα νερά δεν θα μπορούσαν να λείπουν μικρές λίμνες, όπως αυτές στο οροπέδιο Λειβαδιές κάτω από την κορυφή Γρεβενό και καταρράκτες, με πιο εντυπωσιακό (130μ. ύψος) τον καταρράκτη πάνω από το χωριό Κομποτάδες, στο Στενοβούνι, που στερεύει κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Από την Οίτη απολαμβάνει κανείς, νότια, πολύ ωραία θέα προς τα Βαρδούσια και τη Γκιώνα, και βόρεια προς τον κάμπο του Σπερχειού, ειδικά το σούρουπο, την ώρα που πέφτει η νύχτα και τρεμοσβήνουν τα φώτα των χωριών που βρίσκονται στον κάμπο.
Ο Εθνικός Δρυμός της Οίτης ιδρύθηκε το 1966, έχει έκταση 70 τετραγωνικά χιλιόμετρα και αποτελείται από τον πυρήνα (24 km2) και την περιφερειακή ζώνη (36 km2)
Τα όρια του Δρυμού που ξεκινούν από τα 600 μ. υψόμετρο, στη βόρεια πλευρά της Οίτης, πάνω από την κοιλάδα του Σπερχειού και τα χωριά Μεξιάτες Λουτρά Υπάτης και Αργυροχώρι, περιλαμβάνουν τις ψηλές κορφές του βουνού Γρεβενό (2116 μ.), Αλύκαινα (2051 μ.) και Σέμπη (2091 μ.).
Η σωστή εφαρμογή των τεχνικών ασφάλισης αποτελεί μια "εκ των ων ουκ άνευ" προϋπόθεση για την ασφαλή προώθηση μιας σχοινοσυντροφιάς στο βράχο, στο βουνό ή στον πάγο.
Για την απόκτηση σωστής αναρριχητικής τεχνικής και για την περαιτέρω βελτίωση της, απαιτείται η καλή γνώση των τριών κύριων συστημάτων ασφάλισης (Single Rope System, Double Rope System, Twin Rope System) καθώς και των ιδιαιτεροτήτων που παρουσιάζει το κάθε σύστημα προκειμένου να εφαρμοσθεί σωστά στις αντίστοιχες αναρριχητικές και ορειβατικές δραστηριότητες.
-Σύστημα ασφάλισης με "μονό" ή "απλό" ή "ολόκληρο" σχοινί.
- [Single Rope System]
Σε περίπτωση που οι ασφάλειες μιας διαδρομής δεν σχηματίζουν μεταξύ τους ευθεία γραμμή, αλλά τεθλασμένη, τότε έχουμε αυξημένη αντίσταση (Rope Drag).
Η αντίσταση (Rope Drag) είναι το μέγεθος της τριβής που αναπτύσσεται στο σχοινί όταν αυτό περνάει μέσα από σετάκια, λανιέρες και προεκτάσεις.
Αυτή η αντίσταση μπορεί να είναι τόσο μεγάλη (π.χ. σε περίπτωση πτώσης) ώστε να ξηλώσει κάποιες ασφάλειες με αποτέλεσμα το σύστημα να μην καθίσταται πλέον ασφαλές.
Συνεπώς, όταν οι ασφάλειες δεν είναι σε ευθεία γραμμή χρησιμοποιούμε μακρύτερες προεκτάσεις προκειμένου να αμβλύνουμε τις γωνίες που σχηματίζει το σχοινί κι έτσι να εκμηδενιστεί η παραπάνω αντίσταση που "καταπονεί" τις ασφάλειες.
Τέλος, στο σύστημα ασφάλισης με μονό σχοινί θα πρέπει να έχουμε υπόψη τα παρακάτω :
Το μέγιστο μήκος του ραπέλ που μπορούμε να κάνουμε περιορίζεται στο μισό του συνολικού μήκος του σχοινιού. Που σημαίνει ότι όταν έχουμε σύστημα ασφάλισης με μονό σχοινί το μέγιστο μήκος του ραπέλ μας περιορίζεται στα 30 (ή 35) μέτρα. Συνεπώς η χρήση μονού σχοινιού στις περισσότερες κλασσικές διαδρομές καθίσταται απαγορευτική.
Η ασφάλιση με "απλό" σχοινί είναι πιο οικονομική από το σύστημα ασφάλισης με "μισά" ή "δίδυμα" σχοινιά, αλλά λιγότερο αξιόπιστη όταν χρησιμοποιούμε φυσικές ασφάλειες.
Σύστημα ασφάλισης με "διπλό" ή "μισό" σχοινί.
- [Double Rope System]
Η χρήση του συστήματος μισού σχοινιού, μπορεί να εκμηδενίσει πλήρως την αντίσταση (rope drag) ανεξαρτήτως της θέσης των ασφαλειών. Αυτό είναι και το κύριο πλεονέκτημά του, το οποίο το καθιστά πιο ασφαλές, πιο αξιόπιστο και πιο ανθεκτικό. Επίσης, τα δύο μισά σχοινιά είναι πολύ πιο εύκολα στη μεταφορά τους, διότι το βάρος του μοιράζεται ίσα ανάμεσα σε δύο ορειβάτες. Όταν τα δύο μισά σχοινιά ενωθούν μεταξύ τους μας δίνουν τη δυνατότητα να κάνουμε το διπλάσιο μήκος ραπέλ από αυτό που θα κάναμε με ένα μονό σχοινί.
Σύστημα ασφάλισης με "δίδυμο" σχοινί.
- [Twin Rope System]
Το σύστημα ασφάλισης με δίδυμα σχοινιά δεν χρησιμοποιείται τόσο όσο τα δύο προηγούμενα.
Μπορεί όμως να φανεί ιδιαίτερα πρακτικό σε διαδρομές με πολλές σχοινιές.
Ουσιαστικά, δύο δίδυμα σχοινιά χρησιμοποιούνται όπως ένα απλό, δηλαδή περνάνε και τα δύο μαζί μέσα από κάθε ασφάλεια.
Έχουν όμως (έναντι του απλού σχοινιού) το πλεονέκτημα ότι μπορούν να κάνουν διπλάσιο μήκος ραπέλ, καθώς και να μοιρασθεί ίσα το βάρος τους σε δύο ορειβάτες.
Όλα τα σχοινιά είναι σχεδιασμένα και κατασκευασμένα για συγκεκριμένο σύστημα ασφάλισης, κι έχουν πάντα την ειδική ένδειξη (UIAA) στην οποία καθορίζεται ο τύπος τους. Αν εξαιρέσουμε κάποια διπλά σχοινιά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως δίδυμα, θα πρέπει να χρησιμοποιούμε κάθε σχοινί μόνο με το σύστημα ασφάλισης για το οποίο έχει σχεδιαστεί.
Το μονό σχοινί έχει συνήθως διάμετρο 10-12 mm και το βάρος του συνήθως κυμαίνεται 60gr-80gr ανά μέτρο.
Το μισό σχοινί έχει συνήθως διάμετρο 8-9 mm και το βάρος του συνήθως κυμαίνεται στα 40gr-55 gr ανά μέτρο.
Το δίδυμο σχοινί έχει συνήθως διάμετρο 7-9 mm και το βάρος του συνήθως κυμαίνεται στα 35gr-55gr ανά μέτρο.
Τα τελευταία χρόνια, λόγω της τεχνολογικής εξέλιξης υπάρχει η τάση για κατασκευή λεπτότερων κι ελαφρύτερων σχοινιών.
Αυτό είναι καλό, λόγω της μείωσης του βάρους τους, όμως θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι ένα λεπτότερο σχοινί έχει μικρότερες τριβές στο μηχανισμό ασφάλισης, πράγμα που σημαίνει ότι χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Η Petzl απαγορεύει να χρησιμοποιούνται οι συσκευές ασφάλισης που κατασκευάζει με σχοινί μονό λεπτότερο από 10mm και διπλό ή δίδυμο λεπτότερο από 8mm.
Φωτογραφία: "Από την Παρέλαση στην Κόνιτσα", 28.10.05, Γιάννης Παππάς
Ένα βουνό εντυπωσιάζει, προκαλεί αίσθηση και η σκέψη να το ανέβουμε προκαλεί «φόβο» γιατί είναι απότομο, γιατί έχει μια διαδρομή εξαιρετικά δύσκολη, γιατί έχει χιόνι και πάγο, γιατί έχει μεγάλο υψόμετρο, γιατί είναι εκτεθειμένο σε χιονοστιβάδες, σε λιθοπτώσεις και σε απρόσμενες κακοκαιρίες, γιατί ο βράχος είναι σαθρός κτλ.
Και όταν αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος ενός βουνού απομένει ν' αντιμετωπίσουμε τον κίνδυνο ενός άλλου (που είναι διαφορετικός) τον κίνδυνο του πάθους προς το βουνό. «Απ' τη στιγμή που θ' αρπάξεις την "αρρώστια του βουνού" δεν μπορείς πια να σταματήσεις» θα πούνε πιο καθαρά κάποιοι.
Σκέφτομαι τον τρόμο των πρώτων ανθρώπων μπροστά στην εμφάνιση του βουνού. Σκέφτομαι τους ενδοιασμούς των πρώτων αλπινιστών που νίκησαν τις Άλπεις. Και σκέφτομαι τη μεγάλη τους ευτυχία αφού υπερνίκησαν τους ενδοιασμούς. Όμως, το βουνό, ακόμα και στο επίπεδο του ασυνείδητου, παραμένει πάντα το βασίλειο του φόβου.
Ο «φόβος του κενού» είναι ο πιο χειροπιαστός αλλά και ο πιο αποτελεσματικός από τους φόβους του αναρριχητή. Υπερνικώντας τον, αυτός μιλά για τη μέθη του κενού, γιατί του δημιουργεί για ευχάριστη μεθυστική σιγουριά.
Το σχοινί και η ασφάλειες είναι ό,τι καλύτερο έχει εφεύρει ο άνθρωπος μέχρι τώρα για να κυριαρχεί σ' αυτό το «φόβο του κενού» χωρίς να διακινδυνεύει πολύ. Αλλά, πρέπει να προσέχει να μην μπλέξει με υπερβολικά «κόλπα» εάν δεν θέλει να εκμηδενίσει τελείως τον κίνδυνο.
Στην τεχνητή αναρρίχηση, όπως είναι γνωστό, τείνουμε ν' αντικαταστήσουμε το φόβο με την κούραση. Τοποθετώντας, για παράδειγμα, τα γκολό το ένα μετά το άλλο, ο κίνδυνος σχεδόν εκμηδενίζεται. Και μ' αυτό δολοφονούμε τον αλπινισμό, όπως έχει ειπωθεί από πολλές πλευρές.
Ξεπερνώντας αυτό τον αόριστο φόβο αισθάνεσαι ευχαριστημένος από τον εαυτό σου («κυρίαρχο του κόσμου», όπως είπε κάποιος). Αισθάνεσαι ευτυχισμένα ήρεμος. Για να κυριαρχείς στο φόβο χρειάζονται κουράγιο, δύναμη, εξυπνάδα, αποφασιστικότητα. Και έτσι γεννιέται αυτό το φανταστικό παιχνίδι του αλπινισμού.
Ο Αλπινιστής δεν είναι ένας τρελός σε αναζήτηση ενός τρόπου να σπάσει το σβέρκο του. Αντίθετα, είναι ένας εξαιρετικός υπολογιστής, (λίγοι αντέχουν για πολύ) ο οποίος αποφεύγει τις διαδρομές εκτεθειμένες σε χιονοστιβάδες ή σε σαθρό βράχο.
Την «αληθινή χαρά» του αλπινισμού είναι πιο εύκολο να τη νοιώσει ένας νεοφώτιστος, παρά ένας παλαίμαχος αναρριχητής. Στις κορυφές ένας πρωτάρης είναι συγκινημένος μέχρι δακρύων. Έχει ξεπεράσει το φόβο, τον νίκησε. Υποβόσκουσες και λανθάνουσες ανησυχίες «πτώσεων», ατυχημάτων, θανάτου έχουν ξεπεραστεί. Είναι μια αίσθηση ίσως ακαθόριστη. Στην καλύτερη περίπτωση ανακαλύπτει στο σχοινοσύντροφό του σαν ένα νέο μεγάλο φίλο που ήπιε και αυτός από το ίδιο ποτήρι. Μα μέσα δεν υπήρχε άλλο από το ναρκωτικό του φόβου.
Η μετακίνηση, από τους πιο εύκολους βαθμούς στους ανώτερους στους οποίους στοχεύει ο εθισμένος αλπινιστής δεν είναι μόνο αποτέλεσμα μιας καλύτερης γνώσης της τεχνικής αλλά και η μυστική (ανομολόγητη) ανάγκη να αντιμετωπίσει και να νικήσει ένα φόβο πιο μεγάλο.
Ο Cesare Maestri ο άφοβος που όλοι γνωρίζουμε, στο βιβλίο «Η αράχνη των Δολομιτών» βεβαιώνει: όσον αφορά το φόβο, τον έχω και μάλιστα πολύ. Ο φόβος είναι το θερμόμετρο του κουράγιου. Ένας άνθρωπος χωρίς φόβο είναι μόνο ένας απερίσκεπτος γιατί κουράγιο σημαίνει να γνωρίζεις, να νικάς το φόβο, όχι να μην τον έχεις. Μπορώ πάντως να πω ότι στην καριέρα μου δεν έχω ποτέ κυριευτεί από πανικό, που είναι ένας φόβος μη ελεγχόμενος. Ένας άνθρωπος πανικόβλητος δεν αυτοελέγχεται και αυτό φέρνει μοιραία την καταστροφή. Ένας άνθρωπος προετοιμασμένος ελέγχει το φόβο και τον νικά. Ακόμα ο Maestri, μπροστά στο Cerre Torre, δεν διστάζει να πει: «Ήταν πανέμορφο, τρομακτικό και ταυτόχρονα συναρπαστικό». Μ' αυτές τις λίγες λέξεις εντοπίζει το μεγάλο ερώτημα. Το βουνό προκαλεί φόβο, πανικοβάλει αλλά είναι πανέμορφο και γι' αυτό συναρπάζει. Αξίζει τον κόπο ν' απασχολήσουμε το κουράγιο μας και να παλέψουμε. Στους καλύτερους αναρριχητές, ο φόβος δεν είναι περισσότερο φανερός αλλά συνεχώς συντροφεύει τις ενέργειες του αλπινιστή όπως μια μουσική υπόκρουση. Δίεδρα, πλάκες, σχισμές, καμινάδες, στέγες. Ο αναρριχητής βρίσκεται στον παράδεισο του. Παράδεισος γιατί; Μα γιατί συναντά τη δυνατότητα να νικήσει εκείνο το φόβο που απώθησε αμείλικτα τους περισσότερους και μόλις και μετά βίας άφησε να περάσει αυτός.
Το να εξηγήσουμε την «υπερνίκηση του φόβου» δεν είναι εύκολο, δεν εξαντλείται εύκολα. Αλλά αυτό δεν αναιρεί το γεγονός ότι αποτελεί την κινητήρια δύναμη όλου του αλπινισμού ενός επιπέδου.
Πολλοί αλπινιστές που δεν τα έχουν καλά με τη φιλοσοφία δεν ξέρουν γιατί σκαρφαλώνουν και πολλοί από τους καλούμενους «μεγάλους» δεν εξαιρούνται. Αρκετοί πιστεύουν ότι είναι καλύτερα να πορεύονται στο σκοτάδι. Αυτοί φτάνουν να ισχυρίζονται ότι αν ήξεραν γιατί σκαρφαλώνουν, πιθανό δεν θα ξαναπήγαιναν στο βουνό. Ο Αλπινισμός, αντίθετα, είναι μια πρόκληση στον κίνδυνο και πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε.
Η αθλητική ανάγκη για αγώνα και συναγωνισμό (με το ηρωικό στοιχείο), η ομορφιά και το μεγαλείο του βουνού δεν έχει κάτι το υπερφυσικό, η ζωντανή σχέση φιλίας ανάμεσα σε άτομα που διακινδυνεύουν με τρόπο λίγο πολύ ίδιο, το κίνητρο της φυσιολατρίας και εκείνο της εξερεύνησης απομακρυσμένων περιοχών, η ακόμη της γνώσης του κόσμου και των εαυτών μας, η εκτόνωση των επιθετικών ενστίκτων σύμφυτων με την ανθρώπινη φύση, η ελκυστικότητα της δημοσιότητας που συνεπάγεται μια ανάβαση επιπέδου, η τελειοποίηση, φυσική και ψυχική, στην οποία προσδοκούν οι καλύτεροι μέσα από τη δράση, δεν παρουσιάζονται παρά σα δευτερεύουσες αιτιολογίες. Μπορούν να υπάρχουν ή να μην υπάρχουν.
Η δύσκολη αναρρίχηση, αντίθετα, ορίζεται σαν πρόκληση στον κίνδυνο. Υπάρχουν πολλές αναλογίες με το φόβο και το κουράγιο που προκαλούν η θάλασσα ή ο ουρανός, έτσι για να προβάλουμε δυο παραδείγματα.
Ο Αλπινισμός επιπέδου είναι τελικά για όλους, πάνω απ' όλα η θέληση της υπερνίκησης του φόβου με το δικό μας θετικό κουράγιο (και γι΄ αυτό με τον καιρό θέλουμε να την υποβάλουμε συνεχώς υπό δοκιμή).
Κείμενο άγνωστου συγγραφέα, με τίτλο:
"Η υπερνίκηση του φόβου στο βουνό"
δημοσιευμένο στο site του Ε.Ο.Σ. Αθηνών
Αυτοφωτογράφηση:
Διανυκτέρευση στο ημιτελές καταφύγιο
Μετά τη βουτιά, αγναντεύοντας στον Κορινθιακό
Αυτοφωτογράφηση:
Η βόρεια κορυφογραμμή του Ολύμπου, όπως φαίνεται από τα Πιέρια όρη
Πιέρια όρη. Διανυκτέρευση σε δάσος με οξιές.
